Grip --- Stephan Enter
Verwachtingen
Mijn verwachting van het boek, nadat ik de achterkant had
gelezen was dat het een soort flashback verhaal zou worden tijdens het gesprek
tussen de vier mensen die worden genoemd. Ik dacht ook dat hetgeen wat volgens
de achterkant was gebeurd was, dat iemand anders dan deze vier zijn grip
verloor en dood viel, tijdens het klimmen.
Titelverklaring
Grip, een titel die voor het lezen verkeerd opgevat kan
worden. Voor het lezen weet je slechts dat het over alpinisten gaat die zijn
gaan klimmen in de Noorse Lofoten. Klimmen en grip, dat verband is snel gelegd.
Na het lezen van het boek komt er een verbijsterend nieuw inzicht op de titel.
Wat wordt bedoeld met grip? Als je de situaties, of eigenlijk herinneringen,
van Paul, Vincent en Martin bekijkt, gaat het uiteindelijk allemaal om de grip
Lotte. Lotte, een ongrijpbaar personage dat het hele boek in raadselen blijft
gehuld. De drie heren: Paul, Vincent, Martin vertellen allen hun eigen verhaal.
Hun eigen verhaal dat over Lotte gaat. In hun herinneringen over Lotte blijkt
dat Lotte voor hun ongrijpbaar was en daardoor wordt Lotte voor de lezer
onbegrijpelijk. Op Lotte is geen grip te krijgen.
Personagebespreking
In dit onderdeel bespreek ik de
vier hoofdpersonages uit dit boek: Vincent, Martin, Paul en Lotte. Het boek is
opgedeeld in vier delen waarin je de gedachtes van Vincent, Martin en Paul (2x)
kan lezen terwijl zij op reis zijn naar het huis van Martin en Lotte. Lotte
komt in het boek alleen in flashbacks voor, tot de laatste pagina waar zij in
de verte te zien is door Paul. De meeste personages werden voor het eerst
beschreven door Paul, want hij kwam als eerst aan bod in het boek. Dat maakt
het ook lastiger om een personagebespreking van hem te maken, aangezien hij
zichzelf niet beschrijft.
Vincent
Vincent wordt voor het eerst in het
boek beschreven als een stugge zwijgzame man. En ik vind dat datgene ook wel
past bij de rest van het verhaal. Vincent begint niet uit zichzelf een gesprek
en is vaak diep in zijn gedachten verzonken. Vincent wil ook graag de beste
zijn, in het boek geeft Paul het voorbeeld van “Die ene keer - bij een
staalglad stuwmeer in Wallis, waar ze een halfuur bleven hangen omdat Martin
een kiezel negen keer op het water had laten stuiteren en Vincent pas verder
wilde als hij zelf de tien haalde en niet doorhad dat het hele gezelschap hem
een beetje stond uit te lachen.” Vincent was toentertijd Lottes beste vriend en
ze kenden elkaar al vanaf de basisschool.
Martin
Nu hoogleraar, nam toen ook al
een soort van pedagogische functie in. Door Paul beschreven als een zeer
aardige man, ook al kon hij niet netjes eten. Paul is getrouwd met Lotte, en ze
hebben een dochtertje gekregen.
Paul
Zoals ik eerder al zei, het
lastigst te bespreken personage. Hij heeft geen carrière gemaakt en is ook niet
getrouwd. Hij leeft van een fortuin dat door een ver familielid van hem gemaakt
is.
Lotte
Lotte is de enige personage wiens
gedachtes we niet te lezen krijgen. Veel jongens vinden haar leuk,
niet-klimmers zouden haar een ‘stoer meisje’ noemen. Paul: “je kon met haar een
berg oplopen en jezelf als eerste horen toegeven dat je kapot was, je kon in
een ijskoude hut zonder water en wc zitten of een dag lang door de regen sjouwen
en haar geen enkele keer horen klagen en
tegelijkertijd had ze dat wankele, zowel in haar verschijning (haar bleke huid
en haar hoge schouders en de manier waarop ze op haar benen stond, net een
veulen) als in haar karakter.”
Setting, perspectief, open plekken enzovoorts
In het boek Grip,
gebeurde er in het eerste opzicht niet zo veel. Je wordt rustig meegevoerd in
een normaal reisje naar Wales. Toch lijken de locatie en dergelijke niet zomaar
gekozen. Het verhaal beschrijft erg veel landschappen. Dit legt de nadruk op de
natuur. Die natuur kwam zowel voor in de flashbacks in Noorwegen, als gedurende
treinreis naar Swansea en het vervolg van de reis naar het huis van Lotte en
Martin. Je merkt duidelijk door de vele beschrijvingen van de omgeving dat het
personage van desbetreffend hoofdstuk nog veel met de natuur heeft. Gedurende
de treinreis is dat personage met name Paul. Ook de locatie in Wales, afgelegen
en onherbergzaam, geeft nog wat aan van de karakters, want die waren ook nogal
afgesloten. Het leek immers wel een erg hechte vriendengroep, maar dat kwam
vooral door één gezamenlijke hobby, namelijk het bergwandelen.
Er bevinden zich vele open plekken in het boek. Je wordt
tijdens het lezen erg nieuwsgierig wat er precies gebeurd is in Noorwegen. Ook
wil je weten hoe het er tegenwoordig met Lotte aan toe is. Verder vraag je je
na een tijdje lezen af wat voor dergelijke zaken zouden gebeuren wanneer de
vier hoofdpersonen weer samen aan een tafel zouden zitten. Helaas worden niet
al deze vragen beantwoord, maar er zijn genoeg open plekken in dit boek
aanwezig om je nieuwsgierig genoeg te houden om verder door te lezen.
Het boek heeft een bepaald perspectief, namelijk het
volgende: je ziet het verhaal voor je afspelen als het ware vanuit het hoofd
van het personage van desbetreffend hoofdstuk. Jouw beeld van bepaalde
situaties is dus vrijwel gelijk aan het beeld van het hoofdpersonage van dat
hoofdstuk, aangezien je niet meer te weten krijgt dan die persoon weet. Dat
houdt dus in dat je bij ieder hoofdstuk van ieder personage weer op een andere
manier een beeld vormt. Wat wel leuk is, is dat je door die verschillende hoofdpersonages
je ook hun gedachten over elkaar te weten komt, die soms vrij tegenstrijdig
zijn.
De ruimtes waarin het boek zich afspeelt zijn vrij
afgebakend. Je ziet en ervaart als lezer niets meer dan waar het hoofdpersonage
zich op dat moment bevindt. Alleen door de flashbacks heb je nog een verbreed
beeld van het geheel, maar anders zijn er niet meer ruimtes dan een station,
een trein, een stadje, een bus en een open landschap.
Thema en motieven
Het thema van Grip is, volgens ons, Onverwerkte Herinneringen.
Dit denk ik omdat het boek eigenlijk gaat over gebeurtenissen in het verleden
en hoe de personen daarop reageren in het heden, op het moment dat ze worden
aangewakkerd. Paul die nadenkt over hoe Lotte zich gedroeg en zich voorneemt
eens een flink praatje met haar te houden. Vincent die zich realiseert dat de
Lotte die hij lief had al lang weg is. De lezer komt via deze herinneringen
er niet alleen achter wat er gebeurde,
maar ook hoe de personages zich voelden bij deze gebeurtenissen (deels tijdens de
gebeurtenissen en deels door hoe zij daarop reageren). In het boek heb je
enkele motieven. Deze zijn onder andere: landschappen (die steeds weer worden
beschreven), bergbeklimmen (waar een deel van de herinneringen over gaan), het
koffertje van Vincent (een detail die aan het einde belangrijker wordt). Wat
ook een relatief belangrijk motief is, is onsterfelijkheid. Hierover wordt in
het heden vrijwel constant gediscussieerd door Paul, Vincent en later ook
Martin.
OORDEEL EN CONCLUSIES
Ik vond het boek goed geschreven,
maar niet echt leuk. Ik vond het goed geschreven omdat uit veel dingen in het
boek goed opgebouwd waren, hoe de schrijver ervoor heeft gekozen om niet uit
het perspectief van Lotte te spreken, hoe hij de gebeurtenissen uit het
verleden in de flashbacks op een goede volgorde aan de lezer verteld en hoe in
het stukje van Vincent er langzaam wordt toegewerkt naar een climax. Ik vond
het zelf niet echt leuk, omdat ik het boek saai vond, om meerdere redenen. Ten eerste was er vaak ‘onzin’ aan bod,
dingen die totaal niets toevoegen aan het verhaal, zoals beschrijving van het
landschap om de mensen heen die terug denken aan het verleden. Ik vindt het
niet slecht dat de schrijver het er in zet, maar ik vind het zelf niet echt
interessant. Daarnaast kon ik me niet inleven in de personages, behalve een
beetje in het begin, in Paul. In mijn opinie deden zij verschrikkelijk domme en
rare dingen, die ik nooit zou doen. Al met al een goed literair boek, maar ik
vond het niets.
De groepssamenwerking ging goed,
alleen jammer dat het een beetje op het laatste moment aankwam. Ik heb deze
opdracht geleerd dat ik dit soort boeken over gedachten niet echt leuk vind en
ook maar niet meer moet lezen. Het boek was leesniveau 4 en niet al te
moeilijk, toch zou ik het (omdat ik ook andere niveau 4 boeken heb gelezen) bij
niveau 5 zetten. Ik ben van plan mijn volgende boek niveau 5 te lezen, het boek
daarna ook en het laatste niveau 6.
